Return to site

Zelf leren denken

In het gezin waar ik uit kom, ben ik de enige die heeft “doorgeleerd”. Mijn vader zei altijd: “Jij hebt doorgeleerd, ik heb zelf leren denken.”

Die uitspraak achtervolgt mij tot de dag van vandaag. Ik heb mij namelijk ooit heilig voorgenomen dat ik altijd zelf zou blijven denken. Best een opgave in deze maatschappij waar je aan alle kanten gemanipuleerd wordt en waar iedereen vindt dat ze zich mogen bemoeien met de keuzes die je maakt. Sterker nog, die druk van buitenaf is soms zo groot, dat je het gevoel kunt hebben dat je helemaal geen keuze hebt en overgeleverd bent aan de omstandigheden.

Gedurende een bepaalde periode in mijn leven heb ik in Kenia gewerkt. Ik maakte daar televisie- en radioprogramma’s voor een groot radio- en televisiestation. Ik ging regelmatig de arme wijken in om mensen te interviewen. Eén van de vragen die ik daar stelde was deze: “Wat denkt u dat u zelf kunt doen om de situatie in uw land te veranderen?” Ik was behoorlijk ontsteld door het antwoord dat het vaakst gegeven werd: “Niets! Ik denk niet dat ik iets kan doen om mijn land te veranderen. We are powerless!

Persoonlijk ben ik een fan van Stephen Covey, de schrijver van onder meer het boek De zeven eigenschappen van effectief leiderschap. Covey zegt dat blijvend succes mogelijk is door zeven "eigenschappen" na te streven. De eerste eigenschap die hij beschrijft is die van de pro-actieve levenshouding. Hij legt uit dat een mens altijd een keuze heeft in iedere situatie. Ook legt hij uit dat je altijd invloed op je omgeving hebt, waarbij het van belang is dat je die invloed beperkt tot waar je bij kunt – en niet probeert invloed uit te oefenen op gebieden die buiten je macht liggen.

Het is een krachtige boodschap. Feitelijk is dat ook de boodschap die gebracht wordt met het Eigen Regie model. Als bedrijfsarts – adviseur ondersteun ik werkgevers die er voor gekozen hebben om zelf na te denken en zelf keuzes te maken. Met het leren pakken van de eigen regie leren zij dat zij invloed hebben op het verzuim. Het leerproces zit hem erin dat zij leren hoe zij die invloed op een positieve manier kunnen aanwenden zodat het resultaat oplevert ten behoeve van de inzetbaarheid van medewerkers.

Net zo belangrijk vind ik de boodschap aan werknemers – werknemers die verzuimen, maar ook werknemers die niet verzuimen, die dreigen vast te lopen in hun persoonlijke situatie. De boodschap dat ook zij de eigen regie kunnen oppakken en kunnen beginnen met het maken van eigen keuzes – ongeacht hun situatie!

Als dat gaat gebeuren – werknemers die hun eigen regie oppakken en organisaties gaan werken vanuit het Eigen Regie model – dan is de bijwerking dat er vanuit de individuen weer een beweging wordt gemaakt richting teamgeest. Die Eigen Regie betekent dan in de praktijk “samen regie”…met alle mooie gevolgen van dien.